Mesture Kurdistanî’nin Festivali....
Ben gecenlerde Ktv’de büyük Kürd tarihcisi, sair ve yazari olan Mesture Kurdistanî’nin, 200.dogum yil dönümü vesilesiyle Kürdistan’in baskentinde yapilan resmi törenle dikilen heykelini görünce, yeniden gecmise ve tarihe bir yolculuga ciktim.. Kürdler, tarih boyunca kismen olsa siyasal bir özgürlüge sahip olduklari tüm alanlarda büyük kültürel degerler, sairler ve yazarlar yartmislardir.. Siyasal otoritelerini kayip ettikleri anda ise, kültürel etkinlikleride son bulmustur..Bîdlis Beyligi’nin etkisiyle, Eli Termuxi, Haris Bîlisî, Sherefxanlar vs..., Botan Beyligi döneminde Melayê Cizîrî, Feqîyê Teyran vs... Babanlar döneminde Nalî, Salim ve Kurdî, Ardelanlar döneminde Mesture Kurdistanî gibi büyük insanlar sadece bir kac örnek....Kürdlerin Kürdistan’in her hangi bir alaninda, kismen siyasal özgürlüge kavusmasi yada siyasal otorite kurmasi hem alanda kültürel ürünlerin vermesini saglamis ve hemde Kürdistan’in diger parca ve bölgelerinde bulunan aydinlarin yöneldigi, ilgi duydugu ve kendi Kürdlük kabesi olarak gördügü ortamini dogurmustur.. Haci Qadrî Koyî’nin Istanbul’da Babanlarla ilgili, Botanlarla ilgili kaleme aldigi shiirler, Shêx Riza Talabani’nin Suleymaniye üzerine „Dar û milkên Baban bû“ adli shiiri bu acidan verilecek en iyi örneklerden bir kacidir..Bir kac ay önce Bedran Ahmed Hebib’in „Dezgay Aras“ adina 8 –11 Aralik tarihleri arasinda yapilacak, Mesture Kurdistanî’nin Festivali’ne iliskin haberi Newroz Com’da yayinlamistik..8 Aralik günü Kürdistan Basbakani(Hewlêr idaresi) Necirvan Barzani, baskanliginda yapilan resmi bir törenle, Festival icin start verildi.Ma Sheref Xanim Ardelani yada en cok taninan ismiyle Mesture Kurdistani’nin 200. dogum yili vesilesiyle Güney Kürdistan’in Baskenti Hewlêr’de dört parcadan Kürdlerin katilimi ile festival basladi..Mehabad Qeredaxî’nin, Mestûre Kurdistanî’nin heykelinin acilis töreninde yaptigi konusmada vurguladigi gibi „Kürdlerin tarihinde ilk defa bir kadin yazarin heykeli dikiliyor ve adina Festival yapiliyor.“ demesi bir tarihsel gercegi de ifade ediyor.. Evet, Güney Kürdistan’in 1991‘den özgürlesmesinden bu yana tam 14 yil gecti... Büyük Kürdistanli sair, yazar ve alimlerine iliskin bir cok toplanti ve festivaller yapildi, akademisyenlerce eserleri mercek altina alinip akademik sonuclar cikarilmaya calisildi. Duhok’ta yapilan Melayê Cizîrî toplantisi, Hewlêr’de yapilan Mehwî konferansi, Koyî’de yapilan Hacî Qadrî Koyî toplantisi, Suleymanîye’de yapilan Bêkes toplantisi, Gelawêj Festivalleri, Pîremerd ödülleri, Aras Kurumunun gerceklestirdigi bir dizi etkinlikler sadece bunlardan bir kaciydi...Simdi de Aras Kurumu, Mesture Kürdistan festivalini yapiyor... Bu Festival icin, Dogu Kürdistanli Heykeltras ve ayni zamanda Mesture Kurdistanî’nin Sanandaj’li hemserisi Hadî Zîyadînî, bu heykeli Sanandaj’da yapti ve Güney Kürdistana getirdi.Bilindigi gibi Mesture Kurdistanî, 8005 yilinda bugünkü, Dogu Kürdistan’in Sine (Sanandaj) sehrinde dogdu, 1848 yilinda Güney Kürdistan’in Suleymani’ye sehrinde Kürd edebiyat dünyasini terk etti ve Seywan mezarliginda topraga verildi.Mesture Kürdistani, bir Kürdistan kralicesi olarak yillarca Ardelan Beyliginin basinda bulundu... O yasadigi dönemde Kürdce’nin Goran ve Soran lehceleriyle kaleme aldigi siirler, farsca yazdigi Ardelan Tarihi, din ve seriatla ilgili yazdigi kitaplarla, Ortadogu, Kürdistan ve islam alemi icinde bir cok ilklere imza atabildi.O, seriat ve dinle ilgili kitap yazan ilk islam kadindi..O, tarih üzerine eser veren ilk islam kandiydi.. Kendi döneminde var olan edebiyatcilarla yarisan ve saygilarini kazanan bir Kürd sair, tarihci ve yazariydi... Büyük Kürdistan sairi Mewlewi Mesture’den övgüyle söz eder... Klasik Kürd siirinin dorugu ve Baban Edebiyatinin piri, Nalî Sharezorî, Mesture’ye asik oluyor ve meshur „Mesture“ adli siirini yaziyor...8 Araliktan bu yana, Kürdistan Hükümetinin destegi ve katkisiyla yapilan Mesture Kürdistani’nin Festivali, Kürdistan’in dört parcasinda aydinlarin katilimiyla calismalarini sürdürüyor..
