Skip to main content
Submitted by Anonymous (not verified) on 14 May 2008

Yezilidilik uzerine bilgiler
Saygiyla duyrulur.

Yapilan butun arasdirmalara gore batini inançlarin Anadoluda resmen orgutlenip yerlesmeye basladigi donem olan 12. yyda Seyh Adi bin Musafrin'in Anadoluda yeniden sekillendirdigi Yezidilik ile Alevilik arasinda etkilesimlerin yasandigini gosteriyor.

Herseyden once
Yezidiler, seytan tapici degildirler.

Yezidilik Islamiyetden degil, geçmisi Sumer uygarliklarina kadar goturulebilinecek, eski Kulturlerden ve ozellikle Zerdustluk ve turevlerinden kaynaklanan bir Kurt dinidir.

Yezidiligin kuramcisi sayilan Seyh Adi Bin Musafir buyuk bir musavvvifdir

Tasavvufda Islamlikla dogrudan bir iliski degildir.
Tasavvuf Tanrisal gucu insandan giderek yakalamakdir.
Islam ise Tasavvufla katiyen paralel çizgilerde yurumeyecek kati kurallara dayanir.

Yezidilik zerdustten onemli bir sekilde etkilenmisdir. Yanliz onun mota mot bir devami degil, degisime ugramis devami niteligindedir. Alevilikdeki hayir ve ser yapma insanin elindedir ilkesi Yezidilikdede geçerlidir.

Yezidiligin etkilendigi din ve inançlar soyl etkilenebilinir.

Zerdustilik; Dualizmi çagristiran hususar, Iyilik presnsibi, Ates, Toprak Su kultu, gok cisimleri ve gunese tapinma.
Samanizm; Gomme adetleri, dans ve raks
Sabilik; Tenasuh (ruhun goçu)
Manicilik; Temizlenme esaslari
Musevilik; Sunnet olma, domuz eti yasagi
Hiristiyanlik; Eski ve yeni ahdin kutsal sayilmasi, Isanin yeniden gelecegi inanci, her yil isa adina kurban
Nesturilik; Vaftiz, Aksam yemegi, Sarapli ekmek ayini, evlenirken kiliseleri ziyaret.
Islamiyet; Farkli nitelikdede olsa oruç ve kurban kesme.
Tasavvuf; Vahdeti Vucut felsefesi, gizli ibadet, inançlari gizli tutma,

...

(goruldugu gibi Ezidiligin etkilendigi tum ana inanç potalarin tamami ISLAM HARIC uzaktan yada yakindan BATINILIK/EZOTERIZM ile alakalidir)

Yezidilik bir karma din oldugu gibi, ayni zamanda Mezepotamyanin orta bolumundeki daglik alanlarda orgutlenen bir halk dinidir. Disaridan bu dine girilmesi imkansizdir. Yezidi bir ana babadan olmayan Yezidi olamaz. Bu Aleviikle ozellik gosterir.

Yezidilikdede Alevilikde oldugu gibi misyonerlik yokdur.

Yezidilikde Tanrisal guç, MEleke TAvus un sahsinda simgelesir. Bu nedenle o, Yezidiligin en kutsal varligidir. Meleke TAvusdan sonra en kutsal varlik bu dinin 12. yydaki Kuramlasdiricisi Seyh Adi bin Misafirdir. Seyh adi Kurdistanin ortalarina rastlayan Zerdustlugu yeniden yorumlayarak Yezidilik DININI yeniden biçimlendirir. O kendisini bir Peygamberden ote bir TANRI-INSAn olarak sunar. Bu yonuylede, Ali Ilahiye benzer.

Yezidigin Kutsal kitaplarinin tumu sifreli bir sekilde Kurt dilinde yazilmisdir. Buda geçmisi 4000 yila varan bu dinin Kurt kimlikli bir din oldugunu gosterir.

Hiristiyanlikda Tanrinin, BABA-OGUL-RUH teslisiyle Aleilikde Allah-Muhammed-ALi seklinde ifade edilmesi prensibi yezidilikde yerini TANRI MELEKE TAVUS-SEY ADI uçlemeiyle birakir. Benzerlikle sasirtici.

Alevilerin ALi taraftarlari olarak adlandirilmasi nasil yanlissa Yezidilerinde Emevi halifesi YEZIT taraftari olarak çagrilmasida o denli yanlisdir. Alevigin eski ve asil soylemi Surh-ser, Kizilbas, Ahle Haq vs oldugu gibi, Yezidiliginde Ezdey, Izidi yada Yezdani dir. Bu yondende iki inanç arasinda benzerlikler var. Iki inançda disariya karsi kendini açikça ifade edemedigi için egemen inançlar onlar adina kendi çikarlari dogrultusunda yorumlar yapmaktadir.

*Yezidilikde ve Alevilikde dinsel hiyeyarsi buyuk olcude Tasavvufdan alinmisdir.
*Alevilikde MURSIT, Yezidilikde Seyh
*Alevilikde PIr yada dede, Yezidilikde PIR
*Alevilikde ZAKIR Yezidilikde KAVVAL
*Alevilikde SEMAZEN, Yezidilikde KOCAK
*Alevilikde GOZCU, Yezidilikde AVAN
*Alevilikde MUSAHIP KARDESLIGI, Yezidilikde

...

Dogan gunese uç kez egilip selam vermek, bayram ve torenlerde sarkilar soylemek, iki ogretininde ortak ozelligidir.

Seyh ADI bin MUSAFIRIN yeniden biçimlendirdigi YEZIDILIK ile ISLAM arasinda 12. yydan itibarek açik çeliskiler, dusmanliklar yasandi. Bu taihden sonra Yezidilige yapilan soykirimlar inançlarinin Alevilik gibi kapali ve gizli yapilmasina neden oldu.

kayanakça
M Bayrak...
Yezidik inanci...
yok olmakda olan bir din (adli makale)
...................................................................................
http://tr.wikipedia.org/wiki/Yezidilik

Anonymous (not verified)

Wed, 2008-05-14 22:09

simdi wikipedia ozgur bir internet ansiklopedisidir.orada olumlu olumsuz tum gurusler olabilir. olumsuz bir bilgi de olabilir.tr mali ise inandiriciligi ne derece dogru olabilir. saygilar

Yukardaki yazi Wikipedia `a ait degil.Yazinin altindaki site wikipepedia`da bu konu hakkinda cikan yazidir. Once yaziyi oku sonra "elestirini" yap.

sayin gilmo. once yazini oku sonra elestirini yap.bu anlayis tam turkun kurde yaklasimi gibi yani kiro demeye benzer. ben yaziyi okudum.anladim wikipedia yi da tekrar guz atim.wikipedia dan alinmamis olsa dahi oradaki yazilmis bilgilerle hic bir farki yok. bizde bir anlayis vardir dayatma.yanlista olsa oku anla ona gure hareket et.yaziya tumden katilmiyorum.on seferde okusam yazinin hic bir bilimselligi yok. bir sefer dinlerin tumu ayni olcude.ama bir baska olcusude vardir yani insan sayi olcusu.islam bu kadar tartisilmis olsaydi yada bilimsen yunu olmayan yazilarla simdiye bin parcaya ayirilmis olacakti.ama kurdlerin kader olsa gerek.ehli olanda olmayanda kurd dinini mehseplerini tarisabilip yorum yapabilmektedir. diyecegim bu saygilar

Bir defa sende o yaziyi okuyup anlayacak beyin yok ve kapasite yok Cahil adam. Daha dogru deurust bir cumle kurmasini bilmiyorsun ,burada basimiza uzman kesiliyorsun. Altina satasma amaciyla yazdigin bir iki kici kirik cumle usteki yazinin degerini dusuruyor! su yazina bak allah askina ; " bir sefer dinlerin tumu ayni olcude.ama bir baska olcusude vardir yani insan sayi olcusu.islam bu kadar tartisilmis olsaydi yada bilimsen yunu olmayan yazilarla simdiye bin parcaya ayirilmis olacakti.ama kurdlerin kader olsa gerek.ehli olanda olmayanda kurd dinini mehseplerini tarisabilip yorum yapabilmektedir." Yarrabi sabir ver .Gel de cik isin icinden !.Bu cagda nasil bu kadar cahil olunur Qundir kafa qosari.? Kardesim senin amacin dikkat cekmek,adam yerine konmak ya da kendini kanitlamaksa bunun altinda psikolijik sorunlar vardir .Bunun iicn psiyakriste gidip gerekli tedaviyi olabilirisn. benden sana dostca tavsiyeler .hurmetler

demeki anladim ve itirazim da oldu.ama turkce cumle kuramamak icin .koyluler misali basa kalkilmaz.yada tirkolarin yaklasimi sergilenmez.bazi kurdler benim turkce bilmedigime sevinir.sizin sevinmemenizi anlayamadim. hayret selamlar

Berwarto (not verified)

Wed, 2008-05-14 22:24

Bra yê Gilmo, Kanimca Sersor ya da Genel söylemiyle Alevilikte inançta Allah-Muhammed-ALi üçlemesi yoktur. Galya tarıkatı Ali ilahtır.Alevilik yorumu budur.Ali İsa gibi gökyüzüne çekilmiştir.Gök görlediğinde sesini şimşek çaktıiında Zülfükarıdır.Bir gün mesih olarak yeryüzüne gelip adeleti tesis edecektir der. Dikkat ederseniz hiristiyanlık benzeri bir kurgu. Burada farklı yorumları görmek mümkün. Sersurlar tanrıyı ınsanda görür ve kıblem insandır der. Dolayısıyla Aleviliği Ali ile ilişkilendirmek yanıltıcıdır. Ya ELİ denen tanrı yene mezopotamyada bir ilahi güçtür. Ali Hasan ve Hüseyin bağlamında sahiplenme ise haksızlağa uğrayana sahiplenmedir zira Alevilikte felsefi bağlamda Kim güzeldir? sorusunun yanıtı; iyi insan güzeldir.Yani renk,ırk v.b ne bakılmaz. Enel hak diyen Halac ı Mansur yaradanı insanda gördüğü için katledilmiştir. Seyd Nesimi bir kürd alimi olarak vahdeti vucut dediği için derisi yüzülmüştür. Üşüdüm,melanet hırkasını giydim kime ne...!'diyen Nesimi nin íslamiyetle bir bağı yoktur ama alevi ya da Sesorluğun ruhani piridir. Onun adına yemin ve cem tutulur,sema dönülür. Kısacası Allah Muhammed Ali üçlemesi islamiyete tabii kılınan bir anlayıştır. Bektaşilik bunu kabul görür belki ama Kürd Sersorluğu ya da rayi heq, bunu kabul etmez. Tabiatla bütünleşen kutsal değerleri ibadet yerleri insanın yarattığı yüce bir dağ,bir pınar ya da yaşlı bir ağaçtır ...Ya da Ya Xızır dır. Goşkar Baba, Hazır baba, Düzgün Baba v.b kutsal yer ve mekanlardır.Törbe ve ziyaretlerdir. Oralarda adaklar adanır. Uzun bir konu. Ama yukarıda üçlemeye itiraz bağlamında kısaca yazayım dedim. Dema te xweş. Xızır bıgehişe arikarıya te.

kurdistanin alevi (sersor)lerin yasadigi tum alanlarda elinde kuran olarak gezen ve ya evlenmis icine girmislerin adi mutlak tirk m ali ler olarak geciyor. kurdlerin dedektifleri yuada devlet gurevlileri yok yada bunlarin ununu kesecek bir gurevlendirmis kurumumuzda olmadigi icin. arapca kuran okuyup duygu sumurisunden baska bir ise yaramayan ve anlasilmayan ya ali ya muhamed suylemlerle duygu sumurusunun utesine gitmemistir. diyanet gecenlerde bir fetva cikardi alevilerde cem evi yerine camiye gidebilirler dendi. eskide gezginci turk diyanetcileri.simdi ise tv radyo ve bezeri araclarla yapilmaktadir. saygilar

Anonymous (not verified)

Thu, 2008-05-15 01:11

Glimo yoldas bizi bu konuda bilgilendirdiginiz icin size tesekür borcluyuz,gercekten cok güzel arastirmalarda bulunmissiniz bu taktir edici bir olgudur.Eleriniz dert görmesin kalaminiz eksilmesin.Saygi ve hürmetler

Sayin Qoseri bence kürce yazarsanin kendinizi daha iyi ifade edebilirsinz bunda ayip diye bir sey yoktur siz incitmekte istemiyorum sakin yanlis anlamyiniz.Cünkü bazen sizin diyar arkadaslara karsi agresiv tutumunuz oluyor bence.Anlasmazilklar oluyor yanilmiyorsam dostca bir elistiridir.Saygilar

kurd dini ortadoguda ilk din oldugu icin bu kadar tartisilmakta.ve misir tanricalarindan sonraki.gelisen inanclar.insan cogunlugunu kazandigi olcude kutsallasti. bu yahidilikdede hiristiyanliktada islamdada buyle.zora dayali.yada zorla inaclastirmaya dayali bir dinlerle karsi karsiyayiz. nufus olarak azinlikta olan ezdi inancindaki insanlar.islami zor ile kabul gurmus kurdler tarafindanda.kutsallik surda dursun.bir futbol takimina yaklasim ile yaklasilmaktadirlar. islam hiristiyanlarin ve yahidilerin azalmasini gurdukce fetvalarida cogaldigini gurmekteyiz. ikinci bir konu sizin benim agresif oldugumu belirtmeniz bu bir iftiradir.tum yazilarimi okuyabilirsiniz.oyle bir agresiflik belirtecek kelimeme rastlayamasiniz. ucuncusu.kurdce yazamiyorum. durduncusu.sayilari miliyonlara varan benim gibi kurd evlatlari vardir.kendini ne ana dili ile nede dusman dili ile. besincisi.surekli bir mahlas kulanmayanlari cidiye almiyorum.

Add new comment

Plain text

CAPTCHA This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.